تراشکاری چیست؟تراشکاری به معنای شکل دهی فلزات به روش براده برداری با استفاده از ماشین تراشکاری است که تعاریف بسیار ساده ای دارد. و از سوی دیگر با توجه به اینکه فرایند های تراشکاری بسیار پر مصرف بوده ،تا به حال توسعه بسیاری پیدا کرده است. و همچنین ابزارهای برش با دقت بالایی طراحی می شوند.
فرآیند های تراشکاری بیشتر با دستگاه تراش انجام می شود که از قدیمی ترین ابزارها هستند و دارای 4 نوع هستند که از جمله آن تراشکاری استوانه ای ، تراشکاری مخروطی، شیار خارجی است در تراشکاری، ابزار های برشی ساده تک نقطه ای را مورد استفاده قرار میدهند.
فرآیند های تراشکاری
روتراشی
این فرایند تراشکاری از ابتدایی ترین فرایند های ماشین کاری است که در بخش مورد تراشکاری می چرخد.تراشکاری میتواند روی سطوح خارجی و یا داخلی جسم نیز انجام شود.قطعه مورد تراشکاری قطعه کاری است که از عملیات های آهنگری، ریخته گری و.. تولید شده است.
شیار تراشی
قلم شیار تراش در این فرایند در راستای شعاع قطعه به طور خیلی آرامی در داخل آن نفوذ میکند. و بر روی سطوح خارجی قطعه استوانه ای ، شیاری برابر با پهنای قلم به وجود می اورد.
پیشانی تراشی
به ابتدا و انتهای قطعه کار، پیشانی و همچنین به تراشکاری آن، پیشانی تراشی و یا کف تراشی میگویند. و هدف از این تراشکاری این است که طول قطعه را کاهش دهند و یا سطح پیشانی را نست به ان محور عمود کنند.
آج زنی
شیار های منظم و با شکل های مختلفی که در طول قطعه آج زنی به وجود می آیند به آن آج زنی میگویند.
جنس ابزار تراشکاری
جنس ابزار باید خواص زیر را داشته باشد
در برابر حرارت، سختی و مقاومت داشته باشد و همچنین در برابر سائیدگی مقاوم باشد. برای این که لبه برنده آن بتواند در داخل کار نفوذ کند باید جنس ابزار ان سخت باشد. و اگر که به اندازه کافی مقاومت نداشته باشد لبه آن می شکند.
پس لازم است که هر ابزاری در مقابل حرارت ، مقاومت داشته باشند و همچنین برای اینکه به زودی در اثرکار کردن، کند نشود باید مقاومت مخصوصی در برابر سائیدگی داشته باشند.
فرم لبه رنده ابزار
در قلم های تراشکاری دو قسمت وجود دارد که یک قسمت ان بدنه و دیگری سر بدنه ابزار است که تشخیص داده می شود که قسمت بدنه آن برای بستن است و سر برنده برا جدا کردن براده است.
سطوح قطعه کار
یکی سطح برش روی قطعه کار است و به منظور سطحی است که به طور مستقیم زیر لبه برنده ابزار قرار می گیرد و دیگری سطح کار شده ، و آن عبارت ازسطح کلی است که بر اثر حالت برش روی کار به وجود آمده است.
قلم گیر
از قلم گیرها برای نگه داری رنده های کوچک و یا تیغه ها استفاده می شود. رنده گیرها از فولاد ساختمانی ارزان ساخته می شوند و اگر از آن ها استفاده کنیم از مصرف بیهوده فولاد گران قیمت جلوگیری می شود.
قلم های تراشکاری فرم دار
از قلم های تراشکاری فرم دار برای انجام انواع مختلفی از کارهای تراشکاری، رنده های متفاوتی که لبه برنده ان ها فرم متناسب با نوع آن کار را داشته باشد استفاده می شود.
قلم های بغل تراش
از آن برای پیشانی تراشی و همچنین برای تراش گوشه های تیز استفاده می شود. برای جدا کردن براده لبه رنده فرعی این رنده ها مناسب نیستند و به همین علت باید در موقع تراش با این رنده ها حرکت آن باید از داخل کار به سمت خارج آن اشد و به این صورت انجام شود.
قلم های روتراشی
در کار های تراشکاری مطلب مهم این است که در زمان بسیار کم و کوتاهی مقدار زیادی براده از روی کار جدا شود وبه همین دلیل رنده های تراشکاری باید رنده های قوی باشند. ممکن است که اینگونه رنده ها فرم صاف و یا خمیده داشته باشد.
رنده ها معمولا بر حسب وضع لبه برنده اصلی به دو دسته راست و چپ تقسیم می شوند. و برای اینکه چپ و راست بودن رنده را تشخیص دهیم باید رنده را طوری نگه داریم که سر برنده آن طرف مشخص و به سمت بالا باشد و اگر که لبه برنده اصلی آن در سمت راست قرار گرفت آن را رنده راست، و اگر برعکس قرار گرفت و در سمت چپ بود رنده چپ یا به اصطلاح چپ تراش است.
چگونگی مراقبت از قلم های تراشکاری
از رنده های تراشکاری باید مراقبت زیادی شود تا کوچیک ترین صدمه هم به لبه برنده آن ها وارد نشود. زیرا هر دفعه که آن ها را تیز میکنند مقداری از فلز خود را از دست می دهند و همچنین علاوه بر آن مقداری از وقت هم بیهوده تلف می شود.
وقتی مدتی از این لبه های برنده استفاده شود ، قابلیت برش خود را از دست میدهند و کند می شوند و کار کردن با این رنده های کند باعث تولید حرارت بیشتری می شود و در اخر هم سطح خارجی کار صاف در نمی آید.
برای سنگ زدن رنده و همچنین تیز کردن آن باید به ترتیب اول با سنگی خشن و زبر و سپس با سنگی نرم این کار را انجام دهند.بهتر است که برای این کار سنگ بشقابی را مورد استفاده قرار دهند.
اگر که میخواهید ابزار هایی از فلزات سخت را تیز کنید اول باید بدنه آن را با سنگی از جنس الکتروگروند تیز کنید و بعد از آن از سنگ دیگری که جنسش کاربید است برای تیز کردن تیغه ، که از فلزسخت است استفاده کنید.
برای تیز کردن قلم باید به نکات زیر توجه کنید:
- سنگ باید در خلاف لبه رنده حرکت داشته باشد.
- فشار رنده باید کاملا متناسب باشد.
- در مورد سنگ هایی که باید با مایعی خنک شوند باید مایع خنک کننده به اندازه کافی در جریان باشد.
- سطح آزاد رنده را نباید توخالی کرد.
- سنگ هایی که حالت دایره ای خود را از دست داده اند و یا چرب شده اند باید اول صاف و اماده شوند که این کار با دستگاه مخصوص انجام می شود.
- باید با شابلون مخصوص زاویه برنده رنده را آزمایش کرد.